در یک دیگ یا بویلر معمولی، با احتراق سوخت گازهای داغ تولید می شود که با گذشتن از مبدل حرارتی بیشتر این انرژی به آب منتقل می شود، که باعث بالا رفتن دمای آب می شود بخار آب یکی از گازهای داغ تولید شده در فرایند احتراق است، که نتیجه ترکیب هیدروژن با اکسیژن می باشد، در دیگ های چگالشی (کندانسینگ)، حرارتی را که توسط خروج گازهایی داغ تلف میشود، جذب شده و بخار آب موجود با از دست دادن گرمای نهان تبخیر به آب مایع(یا به اصطلاح به کندانش) تبدیل میشود و این گرمای نهان نیز به آب داده میشود که این عمل اضافی می تواند بازدهی را تا 10-12% بالا ببرد البته بازدهی فرایندهای کندانس متفاوت است و بستگی به دمای آب برگشتی به دیگ دارد اما در شرایط برابر همیشه بازدهی دیگ های چگالشی اگر بیشتر از دیگ های غیر چگالشی نباشد. دست کم با آنها برابر است. ویژگی کندانس تولید شده کمی اسیدی است (پی اچ 3-5) برابر این انتخاب مواد برای قسمت های در معرض خوردگی باید مناسب باشد. در دماهای بالا معمولا از آلیاژهای آلومینیوم و استیل ضد رنگ استفاده می شود. در قسمت هایی با دمای پایین تر از پلاستیک هایی همچون UPVC و پلی پروپیلن استفاده میشود که باعث تاثیر در قیمت نهایی می شوند. کندانس تولید شده در مبدل چگالش گر باید به فاضلاب تخلیه شود. در حالت کلی برای نصب ، این تنها تفاوتی است که بین دیگ های چگالشی و غیر چگالشی وجود دارد. آموزشگاه فنی حرفه ای دانش تاسیسات مجری برگزاری آموزش تاسیسات در تهران و اصفهان می باشد. جهت ثبت نام در دوره های آموزش پکیج، آموزش تعمیر کولر گازی ، آموزش تعمیرات چیلر ، آموزش لوله کشی ساختمان از طریق همین سایت اقدام نمائید.
برای اینکه تولید دیگ های چگالشی اقتصادی و قابل مدیریت در نصب باشند، مبدل های داخلی در کوچک ترین سایزهای فنی ممکن ساخته می شوند. این امر باعث تولید مبدل هایی با مقاومت بالا در طرف محفظه احتراق شده است و از فن برای به حرکت در آوردن محصولات احتراق در مجراهای باریک استفاده شده است که استفاده از فن بخاطر خارج کردن گازهای خروجی الزامی می باشد چون گازها معمولا تا دماهای زیر 100 درجه سانتی گراد خنک می شوند و دیگر نیروی شناوری را برای خروج طبیعی از دودکش ندارد.
امروزه در اروپا و آمریکای شمالی دیگ های معمولی در سیستم های حرارت مرکزی خانگی در حال جایگزینی با دیگ های چگالشی می باشند. و هلند احتملا اولین کشوری بود که این جایگزینی را در مقیاس بزرگ انجام داد. در اروپا نصب دیگ های چگالشی توسط گروه های حامی کاهش مصرف سوخت و دولت ها حمایت می شود برای مثال در انگلستان از سال 2005 همه دیگ های حرارت مرکزی باید از نوع دیگ های چگالشی در مالیات ها تخفیف می دهند و در غرب کانادا بعضی از شرکت های تامین سوخت با نصب این گونه دیگ ها در مجتمع های مسکونی در قیمت سوخت تخفیف نیز میدهند که همین عوامل باعث سرعت رفتن جایگزینی دیگ های قدیمی با دیگ های چگالشی شده است.
تولیدکنندگان دی های چگاالشی ادعا میکنند که به بازده حرارتی 98 درصدی میتوان دست یافت که این در مقابل بازده 70 تا80 درصدی دیگ ها با طراحی متداول می باشد. ( البته بازدهی به ارزش حرارتی سوخت نیز بستگی دارد.) مدل های معمولی از دیگ های چگالشی راندمانی حدود90% دارند که این موضوع بالاترین رتبه های درجه بندی را برای این گونه دیگ ها به همراه دارد.
در دیگ های چگالشی دمای آب برگشتی از سیستم حرارت مرکزی باید کمتر از 55 درجه سانتی گراد باشد و این امر بخاطر این است که تنها در این دماهاست که چگالش به بهترین نحو انجام میگیرد. دماهای بالاتر عدد ذکر شده میتوانند عملا مبدل کندانس را از جریان خارج کنند و تنها به شکل دیگ های معمولی کار میکنند. از مطالب بالا بر میآید که تنها با تغییراتی در سیستم کنترلی میتوان دیگ های غیر چگالشی را به دیگ های چگالشی تبدیل کرد ولی باید این نکته را در نظر گرفت که کندانس تولید شده به سرعت قسمت هایی که دارای فولاد نرم و یا چدن هستند را دچار خوردگی خواهد کرد و این همان دلیلی است که در مبدل دیگ ها چگالشی از فولاد ضد رنگ و یا آلیاژهای آلومینیوم و سیلیکون استفاده میکنند.
هرچه که دمای برگشتی پایین تر باشد عمل چگالش بیشتر انجام میگیرد. دمای پایین در سیستم هایی که در ذات دما پایین هستند مثل گرمایش از کف با رادیاتورهای چدنی قدیمی بیشتر دیده میشود که این سیستم ها را بهترین گذینه برای داشتن یک سیستم حرارت مرکزی با دیگ های چگالشی می سازد اما اگر سیستم گرمایش از نوع های ذکر شده نباشد، بیشتر تولید کننده های دیگ های چگالشی خانگی سیستم های کنترلی را طوری طراحی می کنند که تنها در زمان راه اندازی اولیه عمل چگالش را داشته باشیم و مشخص است که بعد از آن افت بازدهی را خواهیم داشت ولی باز هم از بازدهی دیگ های قدیمی کمی بیشتر خواهد بود اما با یک طراحی مناسب مثلا با بزرگ تر انتخاب کردن رادیاتور و با اضافه کردن حلقه به سیستم گرمایش از کف میتوان دمای آب برگشتی به دیگ را برای هرچه بهتر شدن عمل چگالش پایین آورد و مناسب ساخت.
مطمئن شدن از کارکرد در بهترین و اقتصادی ترین شرایط کمی دشوار است. تقریبا همه ی دیگ ها و بخصوص مشعل ها دارای سیستم کنترل منطقی هستند که میزان بار را با میزان خروجی مشعل تنظیم می کند تا بهترین عملکرد بدست آید.
همانطور که گفته شد کندانس خروجی کمی حالت اسیدی دارد و اسیدیته آن شبیه به آب پرتغال می باشد . برای دفع تنها نیاز به یک تکه شیلنگ پلیمری و یک تله بخار دارد تا از ورود گازها به محیط جلوگیری کند اما باید توجه داشت که کندانسه ممکن است باعث خوردگی سیستم های فاضلاب چدنی قدیمی شود که در این حالت نیز تنها با نصب یک خنثی کننده میتوان این مشکل را نیز حل کرد. خنثی کننده یک مخزن پلاستیکی است که از دانه های سنگ آهک یا مرمر پر میشود و باعث بالا آوردن ph کندانس میشود و بعد به فاضلاب تخلیه میشود. بخاطر دمای پایین گازهای نهایی خروجی گازها که ممکن است تا38 درجه سانتی گراد( در مقابل 200درجه سانتی گراد در انواع ریل چگالشی )
نیز برسد فن همیشه مورد نیاز میباشد که البته در بعضی از مدل های هرمتیک غیر چگالشی فعلی نیز فن یک جز سازنده میباشد و همچنین بخاطر دمای پایین نیازی به دودکش های سنتی قدیمی یا داکت های گالوانیزه مخصوص نیست و تنها میتوان با یک لوله ی pvc (در کاربرد های خانگی) دود را به خارج هدایت کرد. در حقیقت استفاده از موادی که در مقابل خوردگی مقاومتی ندارند و در ساخت دودکش ها ممنوع شده است.
البته به تازگی مدل هایی در انگلستان توسط شرکت گرمایشی اتمز ( atoms) ساخته شده اند که حتی نیازی به دودکش نیز ندارند.
قیمت یک دیگ چگالشی نسبت به نوع معمولی آن حدود 50% گران تر میباشد که بسته به نوع و قیمت سوخت و کشوری که در آن نصب شده میتواند از دو 2-5 سال از طریق صرفه جویی در قیمت سوخت جبران شود . البته این موضوع بستگی به چگونگی نصب، مقدار کارکرد و بازدهی کلی سیستم دارد. عموما شرکت ها تولیدکننده دلایل زیر را برای این افزایش قیمت بیان میکنند:
-نیاز به مبدل بزرگ تر در بعضی مدل ها و نیاز به دو مدل در برخی دیگر که باید به مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته شوند.
نیاز اجباری ب فن برای خروج دود
نیاز به سیستم تخلیه کندانس که شامل تله بخار در بعضی مدل ها پمپ
